Als mensen iets 'anders' willen dan het huidige, dan betekent dit dat ze moeten veranderen. Zo kan een patient met COPD graag weer met zijn vrouw willen wandelen, ondanks zijn ziekte. Of een studente, die graag haar hertentamens wil halen om te voorkomen dat zij doubleert, maar snel afgeleid is door haar telefoon. Een harde werker die toch echt meer tijd aan zijn gezin wil besteden, maar niet weet hoe want het werk gaat toch door......
Bij al deze voorbeelden kan je je voorstellen dat de omschreven mensen iets zullen moeten veranderen om hun doel, wens of verlangen te bewerkstelligen. Iedere verandering heeft echter zijn prijs en veel mensen zijn zoekende naar motivatie als het gaat om het inzetten en volhouden van de verandering. Mensen zijn, zoals dat in de Motiverende Gespreksvoering genoemd wordt, ambivalent; ze twijfelen, wikken en wegen, zetten de voor- en nadelen naast elkaar, en kiezen dan vaak toch voor het oude omdat het veranderen 'schuurt'.
Motiverende Gespreksvoering is een manier van gesprekken voeren waarin jij (als coach, docent, hulpverlener, begeleider, arts, ....) een sfeer borgt die het mogelijk maakt om deze complexe "mentale knoop" samen te ontrafelen. Vervolgens focus je samen op de wensen en verlangens van de ander, en wat daar voor nodig is. Door het gebruik van typische gespreksvaardigheden op een manier die het initiatief bij de ander houdt, kan je intrinsieke motivatie ontlokken en concrete stappen formuleren richting gedragsverandering. Het mooie van Motiverende Gespreksvoering is het feit dat het zich prima laat combineren met andere gespreks- en coachingstechnieken.
Motiverende Gespreksvoering is een gespreksmethodiek die zowel in de gezondheids- als verslavingszorg als bewezen effectief (‘evidence based’) gezien wordt. Professionals die getraind zijn in Motiverende Gespreksvoering kunnen gedragsverandering beïnvloeden door het bewust inzetten van hun communicatie. Dit gebeurt in een stijl van acceptatie, compassie en samenwerking. Het versterken van het zelfvertrouwen en het ontlokken van verandertaal (zelfmotiverende uitspraken) is een belangrijke eigenschap van Motiverende Gespreksvoering.
Motiverende Gespreksvoering in actie
In deze video zie je één van de grondleggers van Motiverende Gespreksvoering, Stephen Rollnick. Hij voert een gesprek met een meneer die bijzonder ontstemd is. Naast het feit dat hij 20 minuten heeft moeten wachten (wat logischerwijs tot de nodige wrijving leidt), staat deze meneer ook niet open om te praten over zijn gewicht als mogelijke oorzaak van zijn slechte gezondheid.
De manier waarop Stephen dit gesprek inricht is protoypisch voor Motiverende Gespreksvoering; hij toont onvoorwaardelijk respect voor de client en diens autonomie, hij toont begrip voor het standpunt van de ander, hij zet de behoeften van de client voorop, hij laat de inbreng van de client van wezenlijke invloed zijn en gedurende het gesprek ontlokt hij verandertaal door gebruik te maken van de reeds aanwezige motivatie, kennis en vaardigheden.
De grondleggers van deze methode, internationaal bekend onder de naam Motivational Interviewing, zijn William Miller en Stephen Rollnick. Vanaf 1980 deden zij onderzoek in de verslavingszorg, publiceerden hierover en pasten hun methode toe. In 1991 werd de eerste editie van het boek Motivational Interviewing gepubliceerd. Miller en Rollnick omschreven hoe invloed attitude en taal van de hulpverlener invloed heeft op het gedrag van de ander.
Ze ontdekten dat weerstand tegen verandering geen persoonlijke eigenschap van een cliënt is, maar vooral iets wat zich afspeelt in de relatie tussen cliënt en hulpverlener. Ze ontdekten hoe de attitude en het taalgebruik van een hulpverlener weerstand bij cliënten kon laten afnemen, het zelfvertrouwen van cliënten kon versterken en hoe de bereidheid tot verandering in een gesprek kon groeien.
Inmiddels zijn er meer dan 25.000 artikelen over Motiverende Gespreksvoering geschreven, zijn er meer dan 200 gerandomiseerde klinische onderzoeken over Motiverende Gespreksvoering gepubliceerd, en is in 2014 de derde, geheel herziene editie van het boek verschenen.
Motiverende Gespreksvoering is inmiddels één van de meest gebruikte behandelmethodes binnen de verslavingszorg, maar wordt ook daarbuiten steeds meer toegepast. De derde editie van het boek is dan ook niet alleen gericht op het begeleiden van ‘patiënten’ maar op het begeleiden van iedereen die voor een gedragsverandering staat.
In de introductie heb ik je kort en bondig uitgelegd wat Motiverende Gespreksvoering inhoudt. Om er mee aan de slag te kunnen, heb je echter meer informatie nodig. Daarom staan hierboven een aantal mooie leessuggesties om deze gespreksstijl beter te leren kennen.
Hiernaast staat een filmje van het Radboud UMC, waarin zij op kundige wijze uitleggen wat de 3 pijlers van Motiverende Gespreksvoering zijn.
Maar wil je daadwerkelijk met Motiverende Gespreksvoering aan de slag dan is het aan te raden om een training te volgen. Door de geleerde theorieen en vaardigheden direct te oefenen, hier feedback op te krijgen, jezelf aan te passen en te ervaren hoe een trainer Motiverende Gespreksvoering 'live' toepast (en wat dat met jou doet!).
Copyright © Matijs van den Eijnden - scholing & advies. Alle rechten voorbehouden.
